پوتوس (Epipremnum aureum) یکی از ساده‌ترین گیاهان آپارتمانی برای نگهداری و انتخابی عالی برای افراد تازه کار است. پوتوس یا پتوس یا لوکَژ از خانواده گل‌شیپوریان و بومی جزایر سلیمان در اقیانوس آرام جنوبی است. این گیاه را در گلخانه‌های گرم نگهداری و تکثیر می‌کنند، ارزش تزئینی آن مرهون رنگ‌های ابلق مرکب زرد تند و سفید مایل به کرم است.
زیر خانواده‌ای که پوتوس به آن تعلق دارد، برگ‌انجیری‌وارها است. پوتوس جزو گیاهان رونده محسوب می‌شود و رشد سریعی دارد به این معنا که پس از بلند شدن ساقه‌ها و رشد برگها می‌توان یک مسیر را برایش مشخص نمود و این توانایی را دارد که در مسیر مورد نظر شما بدون خاک و تنها با در آب ماندن رشد کند. علاوه بر این پوتوس به تصفیه هوا نیز کمک می‌کند و نقش به سزایی در تولید اکسیژن و پاکسازی هوا دارد.
پتوس یکی از محبوب ترین گیاهان آپارتمانی است که می‌توانید در خانه یا محل کار نگهداری کنید. این گیاه زیبا و آسان نگهداری با برگهای سبز پرپشت و بلند خود می‌تواند به هر فضایی جلوه ای دلنشین ببخشد. توجه داشته باشید که گیاهان پوتوس برای حیوانات خانگی سمی هستند.
ویژگی‌های گیاه پتوس
- گیاه آپارتمانی محبوب با نگهداری آسان
- برگهای سبز، پرپشت و بلند که به شکل قلبی هستند
- نیاز آبی متوسط و توانایی رشد در نور کم
- مقاومت بالا در برابر آفات و بیماری های گیاهی
- می‌تواند در فضاهای داخلی و بیرونی پرورش یابد
- تصفیه هوا و افزایش رطوبت محیط
- سازگاری با شرایط مختلف آب و هوایی
انواع پتوس
زیر گونه‌های پتوس عبارتند از: سبز، ابلق، منجولا، ملکه مرمر، ارتشی، نئون، نقره ای و…
- پتوس سبز یکی از متداول‌ترین گونه‌های پتوس است و به نور کمی نیاز دارد.
- پتوس ابلق را می‌توانید از رگه‌های طلایی و زرد رنگ بر روی پس زمینه سبز برگها شناسایی کنید. گونه ابلق پتوس برای حفظ رنگ برگ‌هایش به نور بیشتری نیاز دارد.
- پتوس مرمری با نام ملکه مرمری هم شناخته می‌شود و یکی از زیباترین و گران‌ترین گونه‌های پتوس است.
- پتوس ساتین یا پتوس نقره‌ای یکی از گونه‌های کمیاب پتوس است و دارای رنگ نقره ای خاکستری زیبایی ست. برگهای این گونه کمی ضخیم هستند و برای بهترین عملکرد به نور غیرمستقیم خورشید و مکان نیم سایه نیاز دارد.
- پتوس ارتشی یکی دیگر از گونه‌های زیبای پتوس است و روی برگهای سبز رنگش لکه‌های سفید دارد.
نکات مراقبت از گیاه پتوس
نور
پتوس در طیف وسیعی از شرایط نور مناسب رشد می‌کند اما نور روشن و غیر مستقیم را ترجیح می‌دهد. این گیاه نور کم، نیم سایه و یا سایه را به خوبی تحمل می‌کند. به هیچ عنوان گیاه را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار ندهید چرا که باعث سوختگی برگ ها می‌شود.
دما
اگر منطقه سکونت شما دارای آب و هوای معتدل است، می‌توانید این گیاه را در فضای آزاد نیز نگهداری کنید و از شاخه های آویز و برگهای پهن آن به عنوان یک عنصر پوششی برای ایجاد حریم در تراس یا پنجره استفاده کنید.
در فضای آپارتمان بهترین دما برای رشد این گیاه دمای ۱۵ الی ۲۵ درجه سانتی گراد است. در صورتی که از این گیاه در فضای باز نگهداری می‌کنید، باید بدانید که در زمستان‌های سرد و یخبندان امکان از دست رفتن آن وجود دارد.
آبیاری
هر زمان که سطح خاک گلدان کامل خشک شده بود آبیاری را انجام دهید. پوتوس، خاک همیشه خشک و یا مرطوب را دوست ندارد و با آبیاری منظم از خشکی کشیدن گیاه جلوگیری کنید.
گیاه را بیش از حد آبیاری نکنید و اجازه ندهید خاک آن حالت باتلاقی پیدا کند چرا که در این زمان رشد گیاه متوقف می‌شود و خطر پوسیدگی آن وجود دارد.
رطوبت
در صورتی که محیط خشک است و یا نوک برگها خشک شده است، بهتر است رطوبت محیط را افزایش دهید. برای تامین رطوبت گیاه پوتوس می‌توانید از سه روش ساخت جزیره، غبارپاشی یا قرار دادن ظرف آب کنار گیاه استفاده کنید. برای غبار پاشی بهتر است برگها را ۲ یا ۳ روز در میان و بعد از غروب آفتاب غبارپاشی کنید.
کود دهی
در صورت توقف رشد پتوس، کوددهی را انجام دهید. برای بهبود رشد آن، بهتر است در بهار و تابستان، هر دو هفته یک بار به آن کود مایع یا کود تقویتی مخصوص اضافه کنید.
خاک
خاک سبک، غنی از مواد مغذی، کمی اسیدی و دارای زهکشی بالا برای انواع پتوس مناسب است. گل پوتوس حساسیت خاصی به pH خاک ندارد. این گیاه در واقع می‌تواند طیف وسیعی از سطوح pH، از کمی اسیدی تا کمی قلیایی را تحمل کند. به طور کلی، pH خاک خنثی تا کمی اسیدی در حدود ۶.۰ تا ۷.۰ برای گیاهان پوتوس مناسب تر است.
تعویض گلدان
پتوس نیز مانند بیشتر گیاهان آپارتمانی گلدان کوچک را به گلدان بزرگتر ترجیح می‌دهد. زهکش گلدان را بررسی کنید و در صورت مشاهده بیرون زدگی ریشه‌ها از زهکش گلدان و یا بیحال بودن برگها با وجود مناسب بودن همه‌ی شرایط، گلدان فعلی را با یک سایز بزرگتر تعویض کنید.
هرس
هرس کردن شاخ و برگ پیر یا زرد گیاهان و یا کوتاه کردن شاخه‌های بلند می‌تواند به رشد بهتر گیاه کمک کند. در صورتی که می‌خواهید یک پتوس پر شاخ و برگ داشته باشید، بهتر است از شاخه‌های خیلی بلند قلمه بگیرید و پس از ریشه دار شدن آنها را مجدد در کنار گیاه اصلی بکارید. بهتر است در فصول پاییز یا زمستان، کمی از شاخه‌های بلند گیاه را قلمه بگیرید و کوتاه کنید تا در طول فصل سرما گیاه پر انرژی‌تری داشته باشید.
تکثیر
تکثیر پتوس بسیار ساده است. یک قلمه ۸ الی ۱۰ سانتی متری به همراه حداقل یک برگ و گره (محل اتصال برگ یه شاخه) بگیرید و آن در آب یا خاک، ریشه دار کنید. قلمه‌ها به سرعت ریشه دار شده و برگهای جدید تولید می‌کنند.
آیا گیاه پتوس سمی است ؟!
بله متاسفانه. به دلیل داشتن اگزالات کلسیم، در صورت جویدن و خوردن برگهای پتوس ممکن است باعث تحریک و استفراغ شود. حتی شیره گیاه نیز ممکن است باعث ایجاد بثورات در افراد بسیار حساس شود. بنابراین باید این گیاه را دور از دسترس بچه ها و حیوان خانگی خود قرار دهید.