تکثیر سانسوریا ساده و بسیار لذت بخش است. سانسوریا از گیاهان زیبا و بسیار مقاوم است که به جان سختی در گل‌های آپارتمانی هم معروف است. این گیاه بیش از ۷۰ گونه مختلف داشته و غالباً برگهای آنها گوشتی و آبدار بوده و نیاز آبی کمی دارند.
سانسوریا به رطوبت بیش از حد حساس می‌باشد و خاک همیشه خیس باعث پوسیدگی ریشه و پژمردگی برگهای این گیاه خواهد شد. سانسوریا جزو گیاهان تصفیه کننده هوا می‌باشد، چون سمومی مانند فرمالدئید، زایلن و تولوئن را جذب و به اکسیژن تبدیل می‌کند و باعث بهبود کیفیت هوا خواهد شد.
روشهای تکثیر سانسوریا
تکثیر سانسوریا از طریق تقسیم بوته و جدا کردن ریزوم
این روش ساده‌ترین و رایج‌ترین روش تکثیر سانسوریا است. تقسیم بوته در گیاه سانسوریا در فصل بهار صورت می‌گیرد. مزیت این روش در این است که در ابلق‌ها گیاهان جدید نیز ابلق خواهند بود.
– زمانی ریزوم سانسوریا را جدا کنید که ارتفاع برگهای سانسوریا بلند شده باشد.
– گیاه بالغ یا مادر را از خاک خارج کرده و ریشه آن را با چاقو یا قیچی باغبانی به چند قسمت تقسیم می‌کنیم. طوری که هر قسمت سهمی از ریزوم ببرد.
– ریزوم‌های جدا شده را در گلدان جدید با خاک مناسب کاشته و آبیاری می‌کنیم.
– این قطعات ریشه به سرعت ریشه و برگ جدید تولید می‌کنند.
تکثیر سانسوریا از طریق برگ
– برای این روش، برگهای سالم و بالغ را از گیاه جدا می‌کنیم.
– برگ‌ها را به طور مورب و در بخش پایینی و به قسمت های ۸-۱۰ سانتیمتری برش می‌دهیم.
– بعد از آن قسمت بریده را با استفاده از قارچ کش کاربندازیم قارچ کشی کنید.
– برگ‌ها را به مدت یک تا دو روز در مکانی خنک و به دور از نور مستقیم آفتاب نگهدارید تا پینه ببند.
– برگ‌ها را به طور عمودی و دقیقا از همانجایی که برش زده‌اید تا نصف داخل بستری از ماسه قرار دهید و دقت کنید که برگ‌ها را سر و ته نکارید.
– سپس قلمه‌ها را آبیاری کنید. روی گلدان را با کاور پلاستیکی بپوشانید تا رطوبت بیشتر شده و سریع تر رشد کنند.
– بعد از گذشت حدود ۲ تا ۳ هفته بسته به عوامل محیطی، ریشه و جوانه‌های جدید در محل برش تشکیل می‌شوند.
در تکثیر سانسوریا ابلق باید به این یک نکته توجه داشت که برای ابلق ماندن گیاه باید قسمت پایین برگ را به صورت عدد ۸ به شکل زیر برش داده و قسمت برش داده شده را درون خاک قرار دهید.
توجه کنید که در این روش باید گیاهی که آن را قلمه می‌زنید خودش ابلق باشد تا پاجوش آن نیز ابلق رشد کند. با حذف قسمت سبز رنگ از برگ، گیاه ناچار می‌شود برای جوانه زدن از دو پایه خود که دارای نوارهای طلایی رنگ هست استفاده کند و به همین دلیل ساقه‌ی جوان ابلق می‌شود.
تکثیر سانسوریا از طریق پاجوش
– هنگام تعویض گلدان، گیاه را خارج کنید. پا جوش‌های ۲۰ سانتی متری را با دقت جدا کرده و در گلدان جدید بکارید و خاک را خوب فشرده کنید.
– بهتر است گلدان انتخابی شما برای پاجوش‌ها بزرگ نباشد تا گیاه به سرعت بعد از ریشه زدن، رشد کند. توجه کنید که ممکن است تا مدت‌ها پاجوش هیچ تغییری در رشد خود نداشته باشد که این امری طبیعی است.
قلمه زدن سانسوریا در آب
قلمه زدن و تکثیر سانسوریا در آب بسیار ساده اما زمانبر است. خلاصه این فرایند به شرح زیر است:
– یک برگ سالم و بالغ انتخاب کنید. از انتخاب برگهای قدیمی خودداری کنید.
– برگ انتخابی را با یک قیچی تیز برش دهید.
– قلمه گرفته شده را به مدت ۲ روز در محیط به دور از آفتاب گذارید تا محل برش خشک شود.
– قلمه را از قسمت بریده شده عمودی در آب قرار دهید و منتظر بمانید.
– بعد از ریشه زایی قلمه، آن را در خاک بکارید و منتظر پاجوش‌ها بمانید.
آب داخل لیوان را می‌توان هفته‌ای دو تا سه مرتبه عوض کرد تا حالت کدر و قهوه ای نشود. لیوان آب را هم بهتر است جایی قرار دهید که نور مناسب ۵۰ درصد داشته باشد ولی مقابل آفتاب مستقیم قرار ندهید.
در این شرایط گیاهتان معمولا بعد از یک تا دو ماه شروع به ریشه زنی می‌کند. بعد از آن می‌توانید آن را به خاک گلدان منتقل کنید و یک گیاه جدید داشته باشید.
تکثیر سانسوریا از طریق بذر
– در این روش از بذرهای گیاه برای تولید نهال‌های جدید استفاده می‌شود.
– اما این روش طولانی تر و زمانبر تر از سایر روش‌ها است.
در هر کدام از روشهای ذکر شده، شرایط رطوبت، نور و دما باید کنترل شود تا احتمال موفقیت افزایش یابد.
مدت زمان لازم برای ریشه‌دار شدن برگهای سانسوریا چقدر است؟
برای ریشه دار شدن برگهای سانسوریا، معمولاً ۴ تا ۸ هفته زمان نیاز است. البته این بازه زمانی می‌تواند متفاوت باشد و به عوامل مختلفی بستگی دارد
نوع و سن برگ: برگهای جوان، نازک و سالم معمولاً سریع تر ریشه می‌دهند. برگهای پیر و ضخیم ممکن است زمان بیشتری برای ریشه دار شدن نیاز داشته باشند.
شرایط محیطی: دما، رطوبت و نور مناسب می‌تواند روند ریشه دار شدن را تسریع کند. دمای ۲۰-۲۵ درجه سانتیگراد و رطوبت نسبی ۸۰-۹۰% شرایط ایده آلی هستند.
بستر کاشت: برگ سانسوریا را در ماسه یا پیت ماس بکارید تا ریشه دهی سریع تر انجام شود.
مراقبت و نگهداری: با انجام آبیاری مناسب، تهویه کافی و حفاظت از آفات و بیماری‌ها، می‌توان زمان ریشه دهی را کاهش داد.
در شرایط ایده آل، معمولاً ۴ تا ۶ هفته برای ریشه دار شدن کافی است. اما ممکن است برخی برگ‌ها تا ۸ هفته زمان نیاز داشته باشند تا ریشه کامل تشکیل شود. بنابراین به صبر و مراقبت مستمر نیاز خواهید داشت.
آیا می‌توانم از هورمون ریشه زایی استفاده کنم؟
بله، استفاده از هورمون‌های ریشه زایی می‌تواند به افزایش موفقیت و سرعت ریشه دهی برگهای سانسوریا کمک کند. برخی هورمون‌های مفید در این زمینه عبارتند از:
ایندول استیک اسید (IAA):
– این هورمون از جمله هورمون‌های اصلی تحریک کننده ریشه زایی در گیاهان است.
– با استفاده از محلول‌های آبی حاوی IAA در غلظت های ۵۰-۱۰۰ ppm، می‌توان ریشه دهی را تسریع کرد.
ایندول بوتیریک اسید (IBA):
– این هورمون نیز از جمله تحریک کننده‌های قوی ریشه زایی محسوب می‌شود.
– محلول‌های IBA در غلظت های ۵۰۰-۱۰۰۰ ppm برای سانسوریا مناسب هستند.
نفتالین استیک اسید (NAA):
– این هورمون نیز می‌تواند به ریشه زایی کمک کند.
– غلظت مناسب آن برای سانسوریا ۵۰-۱۰۰ ppm است.
برای استفاده از این هورمون‌ها، می‌توان برگ‌ها را به مدت ۵-۱۰ دقیقه در محلول‌های آبی حاوی آنها قرار داد، سپس در بستر مناسب کاشت.
زمان مناسب برای استفاده از هورمون‌ها چه زمانی است؟
در تکثیر سانسوریا زمان استفاده مناسب از هورمون‌های محرک ریشه زایی به شرح زیر است:
قبل از کاشت برگ‌ها
– بهترین زمان برای استفاده از این هورمون‌ها، قبل از کاشت برگ‌ها در بستر کاشت است.
– برگ‌ها را می‌توان به مدت ۵-۱۰ دقیقه قبل از کاشت در محلول هورمونی قرار داد.
– این روش ریشه دهی در ۲-۴ هفته اتفاق می‌افتد.
هنگام کاشت برگ‌ها
– در صورتی که هورمون‌ها در زمان کاشت برگ‌ها به بستر کاشت اضافه شوند، ریشه دهی در ۳-۵ هفته انجام می‌شود.
– این روش کمی کندتر از قبل از درمان است، اما همچنان قابل قبول است.
بعد از کاشت برگ‌ها
– در این روش می‌توان چند هفته بعد از کاشت از هورمون‌ها استفاده کرد.
– در این صورت، زمان ریشه دهی طولانی‌تر است و نتایج نیز کمتر یکنواخت خواهد بود. ریشه زایی در ۴-۸ هفته اتفاق می‌افتد.
در هر سه روش، دقت در استفاده از غلظت مناسب هورمون بسیار مهم است. استفاده بیش از حد از هورمون‌ها منجر به آسیب رساندن به گیاه می‌شود. بنابراین غلظت و زمان مصرف آنها باید به درستی کنترل گردد.
به طور کلی، با استفاده از روشهای مناسب و غلظت مناسب هورمون‌ها، می‌توان ریشه زایی سانسوریا را در ۲-۵ هفته انجام داد. پیش-تیمار برگ‌ها قبل از کاشت بهترین و سریع‌ترین نتیجه را خواهد داد.
چند نکته در انتخاب گلدان سانسوریا
برای دیدن پاجوش‌های بیشتر سانسوریا، می‌توانید از گلدان یک سایز کوچکتر استفاده کنید. این در حالیست که اگر سانسوریا را در گلدانی بزرگتر از سایز اصلی بکارید، ممکن است تمام انرژی گیاه صرف گستراندن ریشه در گلدان بشود و گیاهی ضعیف و بدون پاجوش نصیبتان شود. گیاه در گلدان کوچکتر به سرعت ریشه می‌دهد و بقیه انرژی صرف پاجوش زدن می‌شود.
گلدانی با زهکش عالی و مناسب سانسوریا انتخاب کنید و با خاک سبک آن را پر کنید. به خوبی از آن مراقبت کنید تا پاجوش‌های زیادش را ببینید.